شاهکار معماری ایران باستان در زمان ساسانیان

یکی از برجسته ترین معماری های دوران ساسانیان ایوان یا همان راهرو است که تاثیر زیادی بر معماری ایرانی-اسلامی گذاشته است.

ترکیبی از ایوان و اتاق های طاقدار و گنبدی که از دوران ساسانیان به جای مانده، از ویژگیهای مهم معماری ایرانیان است.

لطفا برای خواندت بقیه مطالب به ادامه مطلب مراجعه کنید.

تاثیر سبک معماری ساسانیان بر سازه های دوران اسلامی

بعضی از سبک های اصلی معماری ساسانیان در اوائل ایران اسلامی بیشتر و گسترده تر شدو در دوره اسلامی به کمال خود رسید.

برای بهتر فهمیدن تغییر شکل سبک معماری گذشته و ایجاد سبک جدید، ویژگیهای مهم سبک معماری ساسانیان را مورد بحث قرار می دهیم تا  دریابیم در میان ان خصوصیت ها، گنبد و ایوان، بیشترین اهمیت را دارد بنابراین از بقیه مقدم تر است.

گنبد

ساختار بالای ناحیه گنبد یگ ویژگی تاثیرگذار از از معماری ساسانیان است که در اوائل دوران اسلامی گسترش یافت.

استفاده از مواد سبک تر از قبیل خشت خام برای ساختن خود گنبد باعث بعضی از تغییرات می شود مانند ایجاد یک ناحیه زینتی و ایجاد یک طاق نوک تیز با برش دادن.

بیشتر گنبدهای ساسانیان در بالای چهار طاق ها هنوز پابرجاست.

بنابراین جدا کردن تاریخچه حجره های گنبد از چهار طاق ها بطور کلی سخت و دقیق است زیرا برای راهنمایی نقش این نوع از سبک معماری مذهبی و مجلل مهم ترین عنصر برجسته سبک معماری سنتی ایرانیان بعد از ایوان است.

شکل چهار طاق- به عنوان یک مقام معنوی- می تواند در چهار شکل مهم در عصر اسلام دیده شود. ارامگاه های بزرگ، مسجد، کاخ و ساختمانها.

منبع:خبر جنوب

رويكرد سباسي به لار

... پس در مي يابيم كه بازار قيصريه لار، ساختماني است بسيارزيبا كه تمامي از سنگ تراش ساخته شده و داراي چهار دالان است؛ گنبد سنگي ان داراي 18 متر ارتفاع است و در داخل ان تزييناتي از سنگ وجود دارد. تاريخ ساخت اين بازار 1014 ه.ق است و كتيبه اي به خط نستعليق در بالاي چهارسوق در هشت بيت به صورت برجسته وجود دارد. به علاوه احتمالا بخش هاي مهمي از بازار قيصريه لار از جمله دارالشفا و بازار چيت سازها در اين ايام به كوشش الله وردي خان و فرزندش ساخته گرديد. (ضيا توانا 1380: ص47) اين بنا با شماره 315 به ثبت اثار ملي رسيده است.

كاخ امام قلي خان در لار

الله وردي خان ساخت كاخ بسيار باشكوهي را در لار اغاز مي كند اما اجل مهلتش نمي دهد. امام قلي خان پس از مرگ پدرش(1022 ه.ق) ساخت كاخ مزبور را ادامه مي دهد و در سال 1027 ه.ق ان را به پايان مي رساند. فيگوئروا درباره اين كاخ كه اينك از بين رفته است چنين شرح داده است:

رويكرد سياسي به لار

الله وردي خان، روستاي سعادت اباد جويم را از توابع فارس مي دانست، در حالي كه حاكم لار ان را خريده بود.

لذا الله وردي خان تصميم گرفت ان را از قلمرو خاك لار جدا سازد. بنابراين در سال 1005 ه.ق به قصد شكار به سوي لار و جويم رفت و در طي دو روز حصاري محكم و برج و بارويي بسيار استوار براي سعادت اباد ساخت و به شيراز بازگشت.(فيگوئروا ص 166) با توجه به متن خبري فوق و با عنايت به اين نكته كه دو روستا با نام جويم در فارس وجود دارد، محرز است كه روستاي سعادت اباد جزو جويم بني احمد و در سمت جنوب شرقي لار قرار دارد(صداقت كيش ص60)

قيصريه لار

در سده هاي ميانه راه هرمز به لار، شيراز و قلب ايران اهميتي خاص داشته است و راه ادويه را به وجود مي اوررده است كه شاخه اي از راه ابريشم بوده است. با روي كار امدن دولت صفوي ثبات اقتصادي و سياسي در ايران بوجود امد و سبب شد كه خيل بازرگانان عرب، هندي و اروپايي در راههاي تجاري ايران ديده شوند و كاروانسراهايي براي اقامت انان و نيز عرصه كالاهاي انان بوجود ايد. (صداقت كيش1374: ص60)